De bedriegelijke eenvoud van Solution Focus

Rinus Merkies heeft op 18 februari 2011 afscheid genomen als kernopleider bij Pro Education. Hij is altijd een belangrijke hoeder van kwaliteit geweest. Kwaliteit van coachen en kwaliteit van opleiden tot coach. Zijn afscheid had –hoe kan het ook anders- een sterk inhoudelijk karakter; een symposium over Solution Focus. Intrigerende titel: In de heftigheid schemert verlangen. Rinus gaf een inleiding en collega’s verzorgden een aantal workshops. Jammer genoeg was Louis Cauffman –een van de opleiders van Rinus- verhinderd. Er waren meer dan 100 oud-deelnemers van de Leergang Coaching, die daarmee tevens hun waardering voor Rinus als opleider lieten zien.

Rinus heeft als jongste wapenfeit deze Solution Focus-benadering in de opleiding ingebracht. Een elegante benadering, gebaseerd op een waardenstelsel dat dicht aanligt bij waar de ‘Amsterdamse Zwerm’ voor staat. Kenmerken van Solution Focus laten zich gemakkelijk samenvatten. Ze toepassen is een ander verhaal. Het is eerder een bedrieglijk eenvoudige benadering.

Kenmerkend voor Solution Focus is:

1. Aandacht voor het verlangen
Om ‘aan te sluiten’ bij hun klanten kiezen coaches soms om in te gaan op de moeilijkheid van een klant. Solution Focus gaat in zekere mate aan de teleurstelling voorbij en stimuleert de klant om het verlangen te herkennen dat geblokkeerd lijkt. Vanuit de veronderstelling dat in de heftigheid van de teleurstelling, verdriet of woede het verlangen te vinden is. Een verlangen legt een verbinding met iemands huidige situatie en met een toekomstige, aantrekkelijke situatie.

2. Geen analyse van het probleem
In een traditionele benadering richt de analyse zich op hoe het probleem ontstaan is. Doel is een ‘patroon’ te ontdekken en dat patroon vervolgens te kunnen doorbreken. Solution Focus betwijfelt of de koppeling tussen helderheid over het ontstaan van de mislukking en het bedenken van een verbeteringsaanpak wel zo sterk is.

3. Verschil tussen nu en gewenste situatie
In plaats van op het probleem richt Solution Focus zich op datgene wat de klant wil bereiken, en minder op te begrijpen hoe een probleem is ontstaan. De coach nodigt uit om eens te inventariseren welke verbeteringen er mogelijk al gerealiseerd zijn. Verbeteringen in de richting van de wens. De antwoorden op dit soort vragen kunnen ideeën opleveren over wat er al wel werkt.

4. Kleine stapjes vooruit
Solution Focus gaat uit van veranderingen in kleine stappen. Doe iets anders. Iets kleins. Kleine stappen in de gewenste richting verminderen de kans om vanuit mislukken verlamd te raken. Expliciteren van wat er lukt, vormt een bron voor vertrouwen en hoop. Kleine successen voeden het succes.

5. Beroep op eigen oplossingsvermogen
Er zit een zeker optimisme in de Solution Focus benadering; een vertrouwen in de eigen deskundigheid van de klant. Solution Focus stimuleert de hoop dat verandering mogelijk is en bereikbaar door eigen inspanningen. De coach is daarbij ‘leading from behind’ en doet een systematisch appel op de eigen oplossende vermogens van de klant. Solution Focus gaat niet in op het verleden, maar maakt er een kunst van ‘aan de oppervlakte te blijven zonder oppervlakkig te zijn’.

Oppervlakkig is het met Rinus nooit geweest. Ik heb het genoegen gehad om 12 jaar lang intensief met hem samen te werken. Ik heb hem leren kennen als zeer inspirerende collega, waar ik enorm veel van heb geleerd. Een op en top professional, altijd bezig met verbeteren en vernieuwen. Dus ook niet altijd makkelijk ‘te managen’ (“ach, die managers ook…”). Kritisch, want met duidelijke opvattingen over wat er wel en wat er niet toe doet. Dus ook niet altijd makkelijk voor studenten: “ik ben een strenge docent”.

Ik prijs me gelukkig dat ik hem kan blijven raadplegen als hoeder van het vak. Die rol past hem als geen ander. Dus, vakbroeder; tot ziens!

Comment

There is no comment on this post. Be the first one.

Leave a comment