Het nieuwe begeleiden?

Na het nieuwe werken en het nieuwe leren komt nu ook het nieuwe begeleiden op. Begeleiden is niet langer gebonden aan plaats en tijd. Iedereen is immers altijd en overal bereikbaar via telefoon, webcam of e-mail. Een afspraak maken om elkaar face-to-face te treffen is niet meer nodig. En dat scheelt tijd -en daarmee geld. Maar… werkt het ook?

Onderzoek naar e-therapie toont aan van wel -althans voor cognitieve gedragstherapie. Mensen blijken via de mail vaker contact te hebben met hun begeleider, zich in de anonimiteit van dit medium makkelijker bloot te geven, door de begeleiding op afstand meer op zichzelf en de eigen ontwikkeling te reflecteren, en van de begeleider een stimulans te ervaren om concrete stappen te zetten in de gewenste richting.

Zou dat ook het geval zijn voor e-coaching? Het afgelopen jaar ben ik betrokken geweest bij een onderzoekje voor de LVSC naar de stand van zaken van e-coaching. Het blijkt dat er een grote diversiteit aan coaching op afstand bestaat. En ook dat elk medium (tele-, video-, chat- of mail-coaching) zo zijn eigen voor- en nadelen heeft.

Als je belt speelt de fysieke afstand bijvoorbeeld geen rol, maar je ’treft’ elkaar wel degelijk op hetzelfde moment. Dat scheelt dus alleen maar de reistijd voor de klant. Hetzelfde geldt voor video- of chat-coaching. Wel lijkt een coachgesprek via deze media meer focus te hebben: niet teveel omwegen, meteen gericht met elkaar in gesprek over waar het over moet gaan.

Als je mailt spelen er andere dingen. Bij bellen of skypen hoor je nog de stem van de ander, of kun je hem nog via de webcam zien. Bij mailen -en eigenlijk ook bij chatten- heeft de coach het maar te doen met wat de klant opschrijft. Daarmee staat de klant wel stevig aan het roer van zijn eigen leerproces. Toch mist een aantal coaches daardoor de nonverbale informatie van een face-tot-facegesprek. Maar om wiens behoefte gaat het daarbij -die van de coach of die van de klant?

In de praktijk bieden coaches meestal een mengvorm van e-coaching aan; ‘blended coaching’. Een mix van face-to-facegesprekken en begeleiding op afstand, al naargelang het bijdraagt aan het leerproces van de klant. Wat daarbij werkt (telefoon, video, chat of mail) hangt af van wat bij de klant past. Maar ook van wat de coach aan technieken beheerst.

Want e-coaching valt in de praktijk nog niet mee. Mijn eigen experimenten laten zien dat je elkaar snel verkeerd kunt verstaan. En dan bel of mail ik alleen maar met bestaande klanten -klanten die ik dus al eerder heb ontmoet en waarvan ik een inschatting denk te kunnen maken van hoe ze een opmerking of tekst op zullen pakken. Dat blijkt niet altijd te kloppen. Stuur ik bijvoorbeeld een uitdagend mailtje met een smiley erbij aan mijn klant, reageert-ie beledigd: ‘Zo ben ik niet!’ Bleken emoticons in zijn bedrijf geblokkerd te worden…

Begeleiding op afstand kan allerlei technische ongemakken met zich meebrengen. Maar ook vraagt e-coaching van de coach dat hij de relatie met de klant op een andere manier gaat hanteren. Dat is toch een belangrijke succesfactor voor coaching. En daar kan ik -en kan de beroepsgroep- nog heel wat in leren. E-coaching: een uitdagende aanvulling!