Datum: 1 juni 2021Organisatieadvies is een bijzonder vak. Want zoals vaak gezegd wordt onder adviseurs: ‘Je bent zelf je belangrijkste instrument'. Maar wat betekent dit in de dagelijkse praktijk? We lezen het in De Binnenkant. Daarin delen tien organisatieadviseurs in volle eerlijkheid hun ervaringen, met al hun gevoelens en twijfels tijdens het werk.
Als managementadviseur van de ratio, inhoud en buitenkant was De Binnenkant een interessant boek om te lezen. De Binnenkant gaat vooral over emotie en gevoel, het innerlijke van de mens achter de organisatieadviseur. Herkenbaar, want ja, dat speelt natuurlijk altijd mee. Of het nu gaat om ergernis, boosheid, verdriet, angst, blijdschap, onzekerheid of gewoon gedoe, en of het nu vanuit het werk of het privéleven komt. De schrijvers van De Binnenkant merken dan ook terecht op: ‘Professionaliteit is niet compleet als je niet ook de binnenkant, de persoon van de adviseur meeneemt in je werk.'
Uitdaging
Onder redactie van Fer van den Boomen en An Kramer zijn tien organisatieadviseurs de uitdaging aangegaan. Om eerlijk te vertellen over hun gedachten, gevoelens en twijfels tijdens het werk. Ze delen hun reflecties die ze achteraf hebben; het zoeken naar betekenis, concepten en praktijktheorie. Waarom liep het zoals het liep, waarom voelde ik wat ik voelde en wat heb ik er mee gedaan en van geleerd? Jouw opdrachtgever of trainingsgroep zal maar zeggen aan het eind van de dag: ‘Als ik eerlijk ben heb ik er helemaal niets aan gehad.' Deze persoonlijke en individuele verhalen geven extra verdieping aan het adviesvak, met de mens achter de adviseur als belangrijkste instrument.
Invalshoeken
In tien hoofdstukken komen evenzoveel organisatieadviseurs aan het woord. Iedere adviseur met zijn eigen invalshoek. Zo vertelt Gertjan Schuiling over het belang van ‘naar je lichaam luisteren' met jouw middenrif als waarschuwingsinstrument. Esther de Haan staat stil bij de werking van ‘introceptie', ons achtste zintuig, dat onder andere zorgt voor het ‘niet-pluis'-gevoel. De bijdrage van Martijn Jansen gaat over twijfel als ‘kerncompetentie' van het vak, met als principe dat twijfel een goede raadgever is, maar een slechte beslisser. Sandra van Kolfschoten vertaalt haar ervaringen als consument, patiënt en mantelzorger via concepten als ‘klantreis' naar haar werk als adviseur. Evelien Beentjes zet paarden in om mensen in hun doen en laten alerter en bewuster te maken van hun eigen gedrag. Fer van den Boomen onderzoekt in zijn bijdrage het concept ‘negative capability' terwijl An Kamer ingaat op het gebruik van je emoties onder de noemer ‘wees een activist'. Nanja Mol laat zien dat het niet meevalt om professioneel te blijven als je ergens emotioneel ingezogen raakt. Want wanneer is jouw woede, angst, blijdschap of onzekerheid professioneel? Om je te beschermen kun je volgens Jacco van Uden een ‘zelfonthullingsstrategie' volgen zoals ook kunstenaars doen. Onder het motto ‘Als je haar maar goed zit' geeft Thijs Homan ter afsluiting een reflectie op alle eerdere reflecties (reflections on action) en de vorming van jouw eigen ‘professionele identiteit' (personal construct-theory). Waarbij de vraag opdoemt: stellen we onszelf als adviseur niet veel te hogen eisen? Waarna An Kramer als afsluiter de rode draad nog eens samenvat in het nawoord.
Ruwe, ongepolijste binnenkant
De Binnenkant is een handzaam boekje van 135 pagina's dat gemakkelijk leest. Het is geen boek met tips, stappen of lessen. Dat was ook niet de bedoeling. Het is wel een ‘boek over de ruwe, ongepolijste binnenkant' van de organisatieadviseur. Leerzame ervaringsverhalen waarmee we een kijkje krijgen in de mens achter de organisatieadviseur en hoe dat doorwerkt in het vak. Waarbij je ongetwijfeld een aantal inzichten en concepten oppikt die de moeite waard zijn. Of zoals de auteurs schrijven: ‘We verwachten dat je zal glimlachen van herkenning en hopen dat het je tot nadenken, twijfel en reflectie zal aanzetten.' In marketingland zeggen ze wel eens, ‘buiten winnen is binnen beginnen' en zo is het misschien ook wel met organisatieadviseurs.